O tym, że chłodzenie procesora jest ważne, wie stosunkowo niewiele osób. Ci, którzy pracują na laptopach, bądź zlecają budowę komputera stacjonarnego, lub - o zgrozo - kupują gotowe marketowe zestawy, najczęściej nie skupiają się na tym, że procesor, a więc serce naszego peceta, może wymagać dodatkowego chłodzenia. Trzeba jednak pamiętać, że zwłaszcza wtedy, gdy komputer ma służyć do grania, dodatkowe chłodzenie jest niezbędne. Zanim przejdziemy do omówienia dwóch rodzajów chłodzeń, wytłumaczymy, dlaczego chłodzenie, tak zwane “boksowe” (dodawane do procesorów) nie jest na dłuższą metę dobrym wyborem.
BOX czy chłodzenie niereferencyjne?
Wiele procesorów sprzedawanych jest w zestawie z prostym chłodzeniem. Jest to najczęściej niewielki radiator z dość głośnym wentylatorem. Taki zestaw sprawdzi się w tanim komputerze do biura czy podstawowych zastosowań multimedialnych, a więc konsumpcji treści przez internet czy odtwarzania filmów. Jeśli jednak nasza platforma ma służyć do gier, konieczny będzie zakup wydajniejszego chłodzenia, które skutecznie odprowadzi ciepło z pracującego na dużym obciążeniu, procesora. Chłodzenie boksowe nie będzie w stanie odpowiednio schłodzić serca naszego komputera.
Powietrze czy woda?
Do wyboru mamy dwie możliwości chłodzenia procesorów, za pomocą powietrza lub cieczy (specjalnych płynów chłodzących). O ile ta pierwsza nikogo nie dziwi, o tyle druga już może być zastanawiająca. Dla tych, którzy o tym nie słyszeli, wspomnimy tylko, że tak - jak najbardziej - ciecz nadaje się do chłodzenia komputera i pomysł ten jest już dość stary. Chłodzenie tego typu jest bardzo wydajne i ciche, chociaż stosunkowo drogie i montaż wymaga pewnej podstawowej wiedzy w tym zakresie.
W przypadku chłodzenia powietrzem, podstawą jest rozbudowany radiator z zamontowanym na nim wentylatorem, lub wentylatorami, w przypadku niektórych modeli.
Wracając do chłodzenia cieczą, nawet dla słabo zorientowanych w temacie samodzielnego składania lub modyfikowania komputera, istnieje rozwiązanie, pozwalające na implementację wodnego chłodzenia. Mowa tu o chłodzeniach typu “All in one”, czyli prostych, zamkniętych i nierozbieralnych układach wodnych do chłodzenia procesora.
Powietrze - czyli pierwszy wybór
Najpowszechniejszym i nadal w wielu przypadkach bardzo wydajnym, jest chłodzenie powietrzem, a dokładniej odprowadzanie temperatury za pomocą specjalnej konstrukcji radiatora i wydmuchanie go przez wentylator.
W wielu modelach możliwe jest zastosowanie drugiego schładzacza. Wtedy instaluje się go w konfiguracji push and pull, czyli wtłaczanie chłodniejszego powietrza w radiator oraz wyciąganie ogrzanego. Jest to wydajniejsze niż opcja z jednym wentylatorem, ale trzeba wiedzieć, że nie każde chłodzenie umożliwia montaż drugiego wiatraka.
Zestaw do chłodzenia powietrzem, zbudowany jest z podstawki, wieży radiatora, która składa się z aluminiowych żeberek, a także jednego lub dwóch wentylatorów (w zależności od konstrukcji).
Przy wyborze chłodzenia powietrznego, pierwszą rzeczą, na którą powinniśmy zwrócić uwagę, jest wielkość całej konstrukcji. Dokładne wymiary całości powinny zawsze znaleźć się w specyfikacji technicznej, u danego sprzedawcy. Poza tym, że zwróćmy uwagę na to, czy dane chłodzenie zmieści się nad kościami pamięci ram.
W przypadku niektórych modeli pamięci, które są zaopatrzone w radiatory, niektóre wieże chłodzenia mogą się nie zmieścić. Kolidujące ze sobą komponenty nie będą mogły być odpowiednio zamontowane. Kolejną ważną sprawą, jest ilość heatpipe’ów, czyli rurek odprowadzających ciepło z procesora do ożebrowania radiatora. Im więcej owych rurek tym lepiej. Najlepiej jest też, gdy owe rurki są bezpośrednio przyległe do powierzchni procesora. Podstawa, powinna być niklowana lub miedziana, wtedy lepiej przewodzi temperaturę do ciepłowodów.
A może chłodzenie All in one?
Wspomnieliśmy na początku o chłodzeniu wodnym w komputerach PC. Zamontowanie całej instalacji wymaga zakupu odpowiednich komponentów lub gotowego zestawu, którego cena przewyższa kwoty, które wydalibyśmy na cooler chłodzący powietrzem. Są jednak zestawy chłodzenia wodnego All in one, w których za cenę porównywalną z wysokiej jakości chłodzeniem powietrznym, otrzymujemy kompletny, zamknięty zestaw, który możemy łatwo zamontować w swoim komputerze.
Zestaw wodny All in one, składa się z nakładki na procesor, w którym znajduje się pompka, a ta z kolei połączona jest wężykami z chłodnicą. Obieg cieczy chłodzącej jest zamknięty i bezobsługowy.
Na rynku wiele jest firm produkujących chłodzenia All in one. Najczęściej oferują one podobną wydajność, co duże, markowe chłodzenie powietrzne. Jaki jest więc sens kupowania takiego systemu schładzania procesora?
Chłodzenie wodne typu "AiO” sprawdza się doskonale w komputerach, w których ważny jest aspekt wizualny. Wszelkie konstrukcje podświetlane i z oknami, będą wyglądały jeszcze lepiej dzięki instalacji chłodzenia cieczą. Nadaje ona charakteru i powoduje, że całość wygląda bardziej futurystycznie. I taki efekt zdecydowanie może się podobać.
Na jaki typ chłodzenia się zdecydować?
Który rodzaj chłodzenia wybrać? Obiektywnie stwierdzając, oba typy chłodzeń mają swoje plusy i minusy. Oba charakteryzują się cechami, które przemawiają na ich korzyść. Zreasujmujmy więc:
Chłodzenie powietrzne: są stosunkowo tanie, a wybierając odpowiedni model możemy znacząco schłodzić pracujący procesor, nawet podkręcony. Minusem takiego rozwiązania jest wielkość wieży radiatora. Wydajne konstrukcje zajmują dużo miejsca i mogą kolidować z kościami pamięci RAM na płycie głównej. Są też dość ciężkie.
Chłodzenie wodne cieczą: świetny wygląd systemu, wydajność porównywalna z dobrymi chłodzeniami powietrznymi, brak problemu z blokowaniem pierwszego slotu pamięci RAM na płycie głównej, cicha praca. Minusami są stosunkowo wysoka cena, do tego wydajność niektórych zestawów mogłaby być lepsza, brak kompatybilności z niektórymi obudowami.
Widać więc, że nie ma jednego zwycięzcy. Oba typy chłodzeń sprawdzą w stopniu porównywalnym. Przed wyborem zadać więc należy sobie pytanie, jaki efekt chcemy osiągnąć. Czy ma być ciszej, chłodniej czy może przyjemniej dla oka?
