Producenci aparatów fotograficznych dostrzegli potencjał wielofunkcyjności. Swoje coraz bardziej zaawansowane urządzenia wyposażają w równie nowoczesne kamery, często dorównujące jakością nagrań tym przeznaczonym wyłącznie do filmowania. Alan Juzyszyn, Konsultant Handlowy sklepu Cyfrowe.pl opowiada, na co zwracać uwagę przy zakupie takiego aparatu i jakie akcesoria pomogą w uzyskaniu profesjonalnych efektów.
Kompaktowe cyfrówki sprawiły, że wszyscy zaczęliśmy fotografować, a gdy pojawiły się smartfony z kamerami i YouTube, zapragnęliśmy robić filmy. Jak branża sprzętu wideo odpowiada na te trendy?
Branża wideo jak najbardziej dostosowuje się do potrzeb rynku, reagując na coraz łatwiejszą dostępność i rosnącą jakość, jaką oferują smartfony. Dają one możliwość kręcenia video w całkiem dobrej jakości (standardem staje się już nawet filmowanie w rozdzielczości 4K) i dla przeciętnego użytkownika spełnią one swoją rolę przy większości zastosowań. Jednak trzeba pamiętać, że pomimo intensywnego rozwoju technologicznego, są to nadal telefony, które mają swoje ograniczenia (np. małe rozmiary matrycy) i jak na razie nie zastąpią bardziej zaawansowanych urządzeń.
Najlepszym przykładem jest jakość materiału filmowego/fotografii, jaką otrzymujemy kręcąc czy fotografując w słabych warunkach oświetleniowych lub korzystając z zoomu (w smartfonach jedynie cyfrowego). Nie jest ona już tak zadowalająca, jak w przypadku aparatów czy kamer. Jeśli użytkownik jest bardziej wymagający, lepszym wyborem będzie aparat kompaktowy (nawet taki z matrycą 1 cal) lub coraz popularniejsze bezlusterkowce. Rosnąca jakość, jaką oferują smartfony ma również swoje odzwierciedlenie na rynku akcesoriów dedykowanych właśnie dla tych urządzeń. W obecnej chwili rośnie zainteresowanie różnego rodzaju statywami, selfie stickami oraz obiektywami, zwiększającymi możliwości wbudowanych w smartfony soczewek.
Kiedyś chcąc filmować pewnie od razu zaczęlibyśmy rozglądać się za kamerą, ale dziś taką opcję oferuje większość aparatów cyfrowych – czy taki wielofunkcyjny sprzęt spełnia oczekiwania użytkowników?
Przy tak szerokiej ofercie różnych producentów możliwe jest dobranie sprzętu spełniającego większość wymagań, oczywiście zależnie od budżetu jakim dysponujemy. W obecnej chwili klient staje się coraz bardziej świadomy swoich potrzeb. Może zasięgnąć informacji/opinii w internecie na forach czy w serwisie YouTube. Oczywistością jest, że nie ma sprzętu idealnego do wszystkiego i tutaj niezwykle ważna jest świadomość tego, do jakich konkretnie zastosowań wybierany jest aparat. Wówczas jesteśmy w stanie dobrać taki sprzęt, który spełni oczekiwania konsumenta. Na tą chwilę większość nowych aparatów cyfrowych oferuje filmowanie w Full HD lub 4K, w najbardziej popularnych klatkażach 25/30/50/60 fps. W części aparatów (np. Olympus lub Sony) zastosowany jest mechanizm stabilizacji matrycy, co zdecydowanie ułatwia pracę wówczas, gdy filmujemy w ruchu. Klienci zwracają też uwagę na takie „smaczki”, jak odchylany lub obrotowy ekran z obsługą na dotyk.
Co trzeba wiedzieć, zanim kupimy kamerę?
Przede wszystkim trzeba zadać sobie kilka pytań, np.:
- Co chcę filmować?
- Jaki mam budżet?
- W jakich warunkach będę filmował?
- Gdzie zamierzam publikować dany materiał filmowy?
- Czy gabaryty sprzętu mają znaczenie?
W przypadku gdy szukamy bardziej profesjonalnych rozwiązań, trzeba takich pytań zadać sobie trochę więcej, zależnie od tego, jakim rodzajem filmowania chcemy się zajmować. Znając odpowiedzi na te pytania, możemy bardziej świadomie szukać sprzętu w konkretnych już segmentach kamer, aparatów lub kompaktów z możliwościami filmowania.
Jakie akcesoria dodatkowe będą nam potrzebne na początek?
Jeśli wybieramy filmowanie lustrzanką lub bezlusterkowcem, warto pomyśleć o dodatkowym mikrofonie, który diametralnie poprawi doświadczenie oglądania nagranego materiału filmowego. Jakość wbudowanych mikrofonów w aparatach pozostawia wiele do życzenia, aczkolwiek jest to naturalne ze względu na ograniczenia, jakie narzuca rozmiar aparatu. Dobrze jest więc zadbać o stabilizację obrazu w postaci statywu, monopodu, statywu naramiennego lub, dla osób wymagających płynnych ujęć w ruchu, stabilizacji typu steadicam. Kolejnym przydatnym akcesorium jest dodatkowe oświetlenie typu led. Często zdarza się, że nie mamy dość światła, szczególnie w przypadku filmowania na zewnątrz, gdzie jesteśmy uzależnieni od światła naturalnego. Wtedy warto mieć ze sobą niewielką mobilną lampkę ledową, którą można się poratować w kryzysowych sytuacjach. Polecam zaopatrzyć się w małą lampę Manfrotto Lumie.
Zdjęcia z ręki to nie wszystko – potrzebna jest stabilizacja. Co nam w tym pomoże?
Jeśli chcemy urozmaicić i zadbać o stabilność ujęć, to oczywiście przychodzą nam z pomocą różnej maści stabilizatory.
Statyw to najpopularniejsza i najbardziej efektywna stabilizacja do ujęć statycznych oraz panoram. Stabilność statywu wynika z tego, że głowica jest zamontowana na trzech nóżkach, dzięki czemu sprzęt może sobie stać niezależnie od tego, czy go trzymamy. Warto mieć na statywie zamontowaną głowicę olejową, która umożliwia filmowanie płynnych panoram. Dodatkowo na solidnym statywie można zamontować slider, który pomaga w tworzeniu efektywnych ujęć. Ważne aby wybrany statyw był zaopatrzony w głowicę video, najlepiej na półkuli, która zapewni idealne wypoziomowanie naszej kamery i płynne ujęcia. Przykładem takiego zestawu jest statyw Manfrotto 502AM zaopatrzony w głowicę 500A.
Alternatywą może być monopod, czyli mobilna, łatwa w przenoszeniu stabilizacja oparta o jedną nogę, przeznaczona dla osób, które nie mają zbyt dużo czasu na rozstawianie statywu (np. filmowcy ślubni). Zapewnia podstawową stabilizację, aczkolwiek wymaga ona permanentnego trzymania monopodu. Podobnie jak statyw powinien być wyposażony w głowicę Video do płynnych ujęć. Świetnym przykładem takiego monopodu jest Manfrotto MVM500A.
Kolejnym akcesorium z tej kategorii jest slider - stabilizacja w postaci szyny ułożonej na stabilizujących nóżkach. Dzięki niemu możemy wykonywać różnego rodzaju najazdy po linii prostej lub efektowne najazdy/odjazdy. Po zamontowaniu na statyw rosną jego możliwości i można wykorzystać taki zestaw jak miniaturowy kran. Idealnie sprawdzają się slidery marki Edelkrone, które łączą w sobie mobilność (niewielkie wymiary) i najazdy o długości większej niż wynika to z długości zastosowanej szyny.
Ciekawą opcją jest także statyw naramienny (Rig), zapewniający stabilizację dla osób które nie chcą uzyskać zupełnie statycznego ujęcia, ale jednocześnie chcą uniknąć trzęsącego się obrazu. Rig daje możliwość robienia ujęć bardziej naturalnych i dynamicznych, które mogą nadać więcej dramatyzmu. Warto w takim wypadku wybrać statyw z możliwością zamontowania przeciwwagi, ponieważ przy dłuższym użytkowaniu ciężar zamontowany na takim statywie może być uciążliwy. Pomimo niewielkiej uciążliwości użytkowania, RIGi produkuje wielu producentów statywów, nawet Manfrotto, np. model Sympla, więc temat jest warty zgłębienia.
SteadiCam to z kolei stabilizacja dla wymagających płynności ujęć, np. w biegu. Dzięki zastosowanemu żyroskopowi wraz z przeciwwagą, stabilizacja ta daje bardzo naturalne i filmowe ujęcia. Z jego pomocą możemy np. płynnie śledzić obiekt lub efektownie okrążyć go, ukazując szybko poruszające się tło za postacią. Oczywiście stabilizacja tego typu wymaga sporo praktyki, aby można było wykorzystywać ją na najwyższym poziomie. Prym w budowaniu takich stabilizatorów wiedzie Glidecam, oferując klientom rozwiązania dopasowane do wagi praktycznie każdego urządzenia filmującego.
Warto wspomnieć też gimbal, czyli stabilizację elektroniczną, która w przeciwieństwie do steadicamu nie wymusza na operatorze permanentnej kontroli nad stabilizowaniem i pozwala skupić się nad odpowiednim kadrowaniem ujęcia. Gimbal wymaga jednorazowego wyważenia przed użyciem i jest gotowy do pracy. Za stabilizację i możliwość panoramy w pionie oraz poziomie odpowiadają silniczki, które często można skonfigurować zależnie od swoich potrzeb. Nasi klienci bardzo często wybierają model DJI Ronin M w najnowszej v2 W przystępnej cenie oferuje nadzwyczaj dużo - co najważniejsze - rewelacyjną jakość stabilizacji, ale również świetną jakość wykonania i co moim zdaniem ważne - dwa akumulatory pozwalające na długą pracę z dala od gniazdka.
Filmowaniem również rządzą trendy, a jednym z najnowszych jest video nagrywane z góry, profesjonalne, ale na manierę telefoniczną – w ten sposób często przedstawia się np. przepisy. Czego potrzebujemy, żeby nagrać taki film?
Aby nagrać tego typu film, będziemy potrzebowali wysokiego statywu z zamontowanym ramieniem. Do ramienia statywu niezbędny będzie uchwyt do smartfona lub mocowanie na śrubę 1/4 lub ľ cala, zależnie od sprzętu, jaki wykorzystujemy. Do tego warto zadbać o oświetlenia z kilku stron, aby nie rzucać zbędnych cieni. Do tego mogę służyć np. Softboxy ze świetlówkami.
Kolejny trend to filmowanie swoich wyczynów sportowych – na co zwrócić uwagę kupując kamerę tego typu?
Ważne jest, aby dobrać kamerę zwracając uwagę na typ sportu, jaki chcemy filmować. Następnie należy wybadać, która z kamer da nam jakość, jakiej potrzebujemy oraz jak duży wybór uchwytów i akcesoriów powiązanych z naszą dziedziną sportu oferuje rynek. I tak np. kamera GoPro sama w sobie nie jest wodoodporna. Jest jednak na rynku sporo akcesoriów, obudów i innych dedykowanych do niej gadżetów, więc nie musimy się martwić o to, jak sobie poradzić z mocowaniami. Z drugiej strony np. Olympus wypuścił ostatnio kamerę TG-Tracker, która sama w sobie jest wodoodporna, a do tego posiada odchylany ekran poglądowy, co sprawia, że często nie będzie wymagała dodatkowych akcesoriów poza samymi mocowaniami. Ciekawostką jest to, że na wyposażeniu fabrycznym ma adapter do najbardziej popularnego mocowania kamer sportowych - GoPro. Dobrze jest więc przemyśleć każdy taki zakup.
Ostatni trend to filmowanie panoramiczne w 360 stopniach. Czy nowe kamery mają tego typu funkcjonalności czy do tego niezbędne są dedykowane modele kamer?
Rzeczywiście jest obecnie trend na filmy w 360 stopniach oraz technologię VR, która umożliwia pełne doświadczenie tego typu filmów. Na tą chwilę najszybszym sposobem na uzyskanie efektu 360 stopni jest zakup kamery, która oferuje filmowanie w tej technologii. Większość standardowych kamer nie posiada możliwości filmowania w 360 stopniach ze względu na ograniczenia mocowań obiektywów. Aby było możliwe filmowanie w 360 stopniach, potrzebny jest odpowiedni design, pozwalający na mocowanie soczewki dającej takie możliwości. Jest to rozwiązanie oparte o minimum dwie matryce, zamontowane po przeciwległych stronach, z soczewkami 180 stopni. Z takich ciekawostek – jest możliwość znalezienia na rynku mocowania na kilka kamer GoPro, które po połączeniu obrazu w postprodukcji dają bardzo dobry i ostry obraz 360 stopni. Aczkolwiek dla przeciętnego użytkownika najbardziej opłacalnym rozwiązaniem jest wybór kamery typowo dedykowanej do filmowania w 360 stopniach. Co ciekawe takie kamery znajdziemy w ofercie nie tylko niewielkich firm specjalistycznych takich jak 360fly, ale w ofercie gigantów takich jak Samsung, LG, Kodak, Ricoh czy Nikon, którego kamera 360 niestety jest niedostępna na europejskim rynku.
Alan Juzyszyn, Konsultant Handlowy Cyfrowe.pl